مقدمه

صنعت نساجی از دیرباز نقش مهمی در اقتصاد، فرهنگ و زندگی روزمره مردم ایران داشته است. شناخت درست از انواع پارچه و دسته‌بندی آن‌ها نه‌تنها برای مصرف‌کنندگان خانگی ضروری است، بلکه برای تولیدکنندگان پوشاک و فروشندگان پارچه نیز اهمیت حیاتی دارد. این مقاله با هدف ارائه‌ی یک راهنمای جامع و تخصصی برای آشنایی با دسته‌بندی‌های رایج در دنیای پارچه تهیه شده و به بررسی دقیق پارچه‌ها از منظر مواد اولیه، کاربرد، نوع بافت و ویژگی‌های فنی می‌پردازد.

۱. دسته‌بندی بر اساس الیاف

پارچه‌ها از نظر نوع الیاف تشکیل‌دهنده به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

• الیاف طبیعی: شامل پنبه، پشم، ابریشم و کتان. این نوع پارچه‌ها تنفس‌پذیر، ضدحساسیت و دوستدار محیط‌زیست هستند.

• الیاف مصنوعی: مانند پلی‌استر، نایلون، ریون و آکریلیک. مقاومت بالا، قیمت مناسب و قابلیت تولید در حجم انبوه از ویژگی‌های آن‌هاست.

• الیاف ترکیبی: ترکیبی از الیاف طبیعی و مصنوعی برای بهره‌گیری از مزایای هر دو.

📌 برای آشنایی بیشتر با انواع الیاف در صنعت نساجی مقالات زیر را از دست ندهید:

• الیاف پنبه چیست؟ 

• الیاف جوت چیست؟

• آشنایی با الیاف ویسکوز

• آشنایی با الیاف اکریلیک

۲. دسته‌بندی بر اساس نوع بافت

نوع بافت تأثیر مستقیمی بر دوام، ظاهر، و کاربری پارچه دارد. انواع رایج بافت عبارتند از:

• بافت تاری‌پودی (Woven): پارچه‌هایی مانند ترگال، فاستونی و تترون در این گروه قرار دارند. مناسب برای پوشاک رسمی و صنعتی.

• بافت حلقوی (Knitted): پارچه‌هایی مانند کشباف، تریکو و جودون. مناسب برای لباس‌های راحتی و کشسان.

• پارچه‌های بی‌بافت (Nonwoven): مانند اسپان‌باند که در ماسک، بسته‌بندی و مصارف صنعتی کاربرد دارند.

۳. دسته‌بندی بر اساس کاربرد

پارچه‌ها بر اساس کاربرد نهایی به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:

• پوشاکی: برای دوخت پیراهن، مانتو، شلوار و لباس کودک.

• خانگی: شامل پارچه‌های ملحفه‌ای، پرده‌ای، رومبلی و حوله‌ای. در میان پارچه‌های خانگی، ملحفه‌ای یکی از پرتقاضاترین انواع است که بسته به جنس، تراکم و قیمت، کیفیت خواب و دوام آن متفاوت خواهد بود. 

  برای آشنایی بیشتر با ویژگی‌ها و انتخاب بهترین پارچه‌های مناسب برای ملحفه و روتختی، راهنمای خرید پارچه ملحفه‌ای را مطالعه کنید.

• صنعتی: نظیر پارچه‌های فیلتر، ژئوتکستایل، صنعتی مقاوم به حرارت و آتش.

۴. دسته‌بندی بر اساس ویژگی فنی

برخی پارچه‌ها با ویژگی‌های فنی خاصی تولید می‌شوند:

• ضدآب و ضدلک

• آنتی‌باکتریال (ضد میکروب): به مقاله رسمی OEKO-TEX درباره استانداردهای پارچه‌های ایمن مراجعه شود.

• ضد اشعه UV

• قابلیت کشسانی یا بدون کشش

• آتش‌گریز

۵. دسته‌بندی بر اساس فصل استفاده

بسیاری از مصرف‌کنندگان و تولیدی‌ها انتخاب پارچه را بر اساس شرایط آب‌و‌هوایی انجام می‌دهند:

• تابستانی: مانند نخی، لینن، تترون

• زمستانی: مانند فوتر، پشمی، ملانژ

• چهارفصل: مانند ریون، کرپ، فیلامنت

📌 برای اطلاعات بیشتر مقاله پارچه مناسب برای هر فصل را مطالعه کنید.

۶. جایگاه مارکت‌پلیس در دسترسی به دسته‌بندی‌های متنوع پارچه

مارکت‌پلیس «بازار نساجی ایران» با برنامه تجمیع بیش از صدها فروشنده و تولیدکننده پارچه، بستری تخصصی برای انتخاب، مقایسه و خرید مستقیم انواع پارچه ایجاد کرده است. در این پلتفرم، می‌توان فیلترهای مختلف مانند نوع الیاف، رنگ، کاربرد و بافت را بر اساس نیاز انتخاب کرد و از مشاوره فنی کارشناسان بهره‌مند شد.

نتیجه‌گیری

شناخت صحیح از انواع دسته‌بندی پارچه کمک می‌کند تا انتخابی آگاهانه و دقیق برای خرید یا تولید صورت گیرد. چه مصرف‌کننده خانگی باشید، چه تولیدکننده لباس یا فروشنده عمده، دانستن دسته‌بندی‌ها راه را برای انتخاب بهتر باز می‌کند. توجه به نوع الیاف، بافت، ویژگی فنی و کاربرد، هم در کیفیت محصول نهایی تأثیرگذار است و هم در رضایت مشتری.