در فرآیندهای فلزکاری نظیر فرزکاری، برشکاری، تراشکاری، سنگ زنی و به طور کلی نورد سرد، تغییر شکل و برش ایجاد شده در فصل مشترک سطح ابزار و قطعه کار به واسطه اصطکاک سبب ایجاد گرما یا حرارت برشی می گردد که این حرارت برشی منجر به کاهش عمر ابزار کار و کیفیت سطح قطعه کار خواهد شد.

هوای موجود در محل وقوع فرآیند دارای ضریب هدایت حرارت پایینی است و خنک کننده ضعیف محسوب می شود و فقط در مواردی که فرآیند سبک انجام می‌شود، می‌تواند از عهده خنک کردن قطعات برآید. از این رو از سیالات جهت خنک کاری و روان کاری قطعات فلزی حین انجام عملیات روی فلزات استفاده می شود. این سیالات باعث کاهش اصطکاک بین ابزار برشی و سطح قطعه کار، بهبود مشخصات سطوح، انتقال گرمای تولید شده در حین ماشین کاری،جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی سطح فلزات، آب بندی سیستم، پاک کنندگی سطوح و تعلیق ذرات ناخالص و جلوگیری از رسوب آن ها بر روی قطعه های سیستم می گردد. انواع روغن ها و مایعات بسیار متنوع هستند اما به طور کلی چهار نوع مایع فلزکاری وجود دارد که عبارتند از : مایعات سنتزی، مایعات نیمه سنتزی، روغن های حل شونده (امولسیون شونده) و روغن خام (روغن های برش یا خام)

مایعات و روغن های مورد استفاده در فرآیندهای فلزکاری باید دارای ویژگی های متعددی باشند که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است:

۱. روانکاری بالا

۲. خنک کاری بالا

۳. میزان مصرف کم

۴. سازگاری با محیط زیست

۵. سازگاری با فلزات مختلف 

۶. زنگ زدگی و خوردگی کم

۷. مقاومت در درجه حرارت های بالا

۸. عدم ایجاد حساسیت های پوستی و ریوی

۹. عمر طولانی و عدم فساد امولسیون (مخلوط آب و رغن)

۱۰. پایداری مناسب امولسیون در درجه های مختلف سختی آب

انتخاب مایعات فلزکاری به عوامل مختلفی بستگی دارد که برخی از آن های عبارتند از:

  • نوع فلز انتخاب شده

  •  میزان سختی آب

  •  سرعت فرآیند

  •  حرارت ایجاد شده در فرآِیند

  •  میزان سنگین بودن فرآیند و قدرت روانکاری

 

حنانه سفیددشتی 

کارشناس تحقیق و توسعه شرکت زیست روانکار پویا