مقدمه

در صنعت پوشاک تریکو و کشبافی، انتخاب نخ مناسب به‌معنای تعیین کیفیت نهایی محصول، هزینه تولید، سرعت بافت و حتی رضایت مشتری است. این مقاله با تکیه بر استانداردهای جهانی، تجربه میدانی و تحلیل بازار ایران تدوین شده و هدف آن، ارائه یک راهنمای گام‌به‌گام و علمی برای انتخاب نخ مناسب در سه حوزه اصلی زیر است:

• جوراب بافی

• کش بافی (کش حلقه، کش رکاب، کش نواری و ...)

• تریکوبافی (تی‌شرت، زیرپوش، لباس راحتی، لباس بچه‌گانه و ...)

بخش اول: طبقه‌بندی نخ‌های پرکاربرد در جوراب بافی، کش بافی و تریکو

بخش دوم: چه عواملی در انتخاب نخ مناسب تأثیر گذارند؟

1. نوع ماشین بافندگی

هر ماشین بافندگی نیاز به نوع خاصی از نخ دارد. مثلاً:

• ماشین جوراب‌بافی سیرکل کوچک ⬅ نیاز به نخ‌های نرم و کم پرز با قابلیت کشش بالا دارد

• ماشین کش‌بافی نواری ⬅ نیاز به نخ با چسبندگی بیشتر و CV پایین

• ماشین تریکو تخت ⬅ نیاز به نخ با تاب استاندارد، کشش متعادل و موم‌زنی دقیق

2. سرعت تولید و راندمان ماشین

نخ‌هایی با CV% بالا باعث توقف ماشین و افزایش نخ‌ سوخت می‌شوند. نخ باید دارای:

• CV% پایین (زیر ۱.۵ برای پنبه و زیر ۲.۰ برای پلی‌استر)

• Hairiness کنترل‌شده

• تاب (Twist) متناسب با فرآیند بعدی مانند رنگرزی یا چاپ

3. فرآیندهای بعد از بافت

اگر محصول نیاز به رنگرزی، چاپ یا تکمیل دارد، نخ باید توان مقاومت در برابر دما و مواد شیمیایی را داشته باشد.

بخش سوم: چه نخ‌هایی برای چه کاربردی پیشنهاد می‌شود؟

🔹 جوراب‌بافی حرفه‌ای:

• نخ پیشنهادی: پنبه شانه شده کامپکت + اسپاندکس 40D

• مزایا: جذب رطوبت بالا، کش‌پذیری خوب، ضدحساسیت

• منابع معتبر: USTER® yarn quality standards

🔹 کش‌بافی دقیق:

• نخ پیشنهادی: پلی‌استر 100% Low Shrink + اسپاندکس 20D

• موارد مهم: کشسانی پایدار، قابلیت رنگرزی یکنواخت

• شاخص کلیدی: Denier CV% < 2.5 برای بازده بالا

🔹 تریکوی لباس بچه‌گانه:

• نخ پیشنهادی: نخ پنبه‌ای کامبد رنگی، رنگ ثابت، لطیف

• استاندارد: Oeko-Tex® Standard 100

• توصیه: نخ بدون پرز و با حداقل تلورسانس برای کاهش خطرات آلرژی

🔗 انتخاب نخ برای لباس کودکان علاوه‌بر لطافت، باید بر پایه کیفیت علمی انجام شود. به‌ویژه در مورد نخ‌های پنبه‌ای، بررسی شاخص‌های کیفیت طبق استانداردهای جهانی اهمیت دارد. برای مطالعه دقیق‌تر، به تحلیل جامع استانداردهای کیفیت نخ پنبه‌ای USTER مراجعه کنید.

بخش چهارم: اشتباهات رایج در خرید نخ برای کارگاه‌های کوچک

1. خرید نخ فقط براساس قیمت کیلویی، بدون توجه به طول (متراژ)

2. عدم بررسی مبدأ تولید نخ (داخلی، هندی، ترک، چینی)

3. نادیده‌گرفتن کیفیت روغن‌کاری نخ در تولیدات بافندگی ریز

4. خرید بدون تست آزمایشی در دستگاه خود

5. غفلت از داده‌های USTER برای مقایسه کیفیت فنی

🎯 نکته تخصصی: اگر بیش از ۱۰٪ از بافت‌های جوراب شما دارای حلقه‌های ناقص یا رهاشده هستند، اولین مظنون نخ با CV% یا Hairiness بالا است، نه دستگاه!

بخش پنجم: از کجا نخ مناسب بخریم؟

در بازار ایران، تأمین‌کنندگان مختلفی در حوزه نخ برای پوشاک فعالیت دارند. اما برای خرید هوشمندانه:

• از فروشندگانی خرید کنید که برگه تست آزمایشگاهی یا گواهی کیفی ارائه دهند

• از مارکت‌پلیس‌هایی استفاده کنید که امکان مقایسه قیمت و مشخصات فنی نخ‌ها را فراهم کرده‌اند

• نمونه بخرید و در ماشین خود تست کنید